آیا می دانید؟

فهرست مطالب این صفحه:

 

 چرا روغن نباتی برای قلب زیان بار است ؟
 
در یک نگاه  کلی باید گفت مصرف زیاد هرگونه روغنی زیان بار است. زیرا مقادیر کمی روغن جهت تامین انرژی وسوخت ساز ویتامین ها مورد نیاز است. چناچه بیش از حد نیاز از روغن استفاده گردد مقادیر اضافی بصورت ماده ای بنام کلسترول در آمده و در دیواره رگ رسوب می نماید و پدیده آترواسکلروزی یا  تصلب الشرائین را که در نهایت موجب تنگی و انسدادرگها می شود، ایجاد  می  گردد.  از طرفی دیگر چون مواد چربی بصورت مخفی در بسیاری از غذا ها و دانه ها وجود دارد،  اگرحداقل مقدار  روغن  مورد استفاده قرار گیرد  باز هم کمبود روغن در بدن پیش نمی آید.  اما روغن نباتی جامد یک ضرربسیار زیاد و خطر جدی دیگری دارد که ناشی از خواص آن است . توضیح اینکه ماده اصلی روغن ها  اسید های چرب است که بصورت انواع اشباع شده یا اشباع  نشده تقسیم بندی می شود  که لازم است موردبحث قرار گیرد.  روغن جامد نباتی در ابتدا بصورت مایع بوده ، در کارخانه جات تولید روغن بمنظور جامد کردن و بالا بردن مقاومت آن د ربرابر حرارت و نور و اکسیژن هوا ، با تزریق یون هیدوژن آنرا جامد می نمایند. این جامد سازی سبب می شود که روغن نباتی جامد قابلیت تحمل درجه حرارت بالا یعنی سرخ کردن را داشته باشد . ولی نوع اسیدهای چرب تغییر می کند یعنی مولکولهای سیس تبدیل به مولکول های ترانس  می شود. در نتیجه اسید چرب ترانس در آن تولید می شود . ثابت شده است که بهترین شرط برای حفظ سلامتی این است که میزان اسید چرب ترانس در هرروغنی کمتر از 2 درصد آن باشد . چون در طی پخت وپز همین مقدار خودبخود تولید می شود پس ایده آل این است که اساسا" اسید چرب نرانس د رهیچ روغنی نباشد (البته نوعی از اسید چرب ترانس در روغن های حیوانی که بصورت سنتی تهیه می شود وجود دارد که بصورت استثنائی مفید است. ) حال اگر میزان اسید چرب ترانس از 2 درصد به 4 درصد افزایش یابد ، میزان خطر بیمارهای عروق کرونر 25 درصد  افزایش می یابد . متا سفانه میزان اسید چرب ترانس در روغن های جامد موجود در بازار ایران بین 30 تا 40 درصد (و در بعضی از روغن ها تا 50 درصد ) می باشد به این ترتیب میزان اسید چرب ترانس 20 برابرحد قابل قبول در بدن است.  پس به ازاء این افزایش در میزان اسید چرب ، خطر بیمارهای عروق کرونر افزایش می یابد. طبق محاسبه ای که انجام گرفته است اگر روغن نباتی جامد حذف شود40 درصد از بروز بیمارهای  قلبی،عروق کاسته می شود. حال با توجه به این که  درایران  بطورمتوسط سالیانه  بیش از130 هزار نفر بعلت بیماری قلبی،وعروقی فوت می نمایند ، اگر روغن نباتی جامد حذف شود از مرگ بیش از  52 هزار نفر در سال پیشگیری می شود.  به عبارتی دیگر میزان مرگ ناشی مصرف روغن نباتی جامد  دو برابر تمام مرگ های ناشی از تصادفات می باشد. این در حالی است که تصادفات در ایران از نظر فراوانی دومین  عامل مرگ ومیر در کشور است . نتیجه گیری شخصی اینجانب این است که اگر اولویت بندی بنمائیم ، حذف روغن نباتی جامد  اولویت اول بهداشت جهت حفظ سلامتی قلب آحاد مردم می باشد.   لازم به یاد آوری است که اگر روغن های مفید مثل روغن زیتون و کانولا جایگزین روغن نباتی جامد شود ، تعداد بیشتری از مرگ های ناشی از بیماری های قلبی ،عروقی کاهش می یابد.  
 
 

 استفاده از کپسول زیر زبانی چه موقع توصیه می شود آیا عوارض جانبی دارد یا نه ؟

قطعا منظور از کپسول های زیر زبانی قرص های نیزوگلیسرین می باشد. این قرص ها اگر در زیر زبان گذاشته شوند به سرعت جذب بدن می شود و خاصیت آنها این است که موجب اتساع موقت رگهای کرونر قلب می کردد . البته سایر رگهای بدن نیز ممکن است در اثر مصرف این قرصها به صورت موقت متسع شوند . اولا این قرصها صرفا باید در افرادی استفاده شود که با انجام آنژیوگرافی تنگی در عروق کرونر آنها به اثبات رسیده باشد و یا اینکه بر مبنای سایر مطالعات تشخیصی توسط پزشک متخصص قلب، بیماری در این عروق مسجل شده باشد. معمولا زمانی که درد قفسه سینه وجود دارد به منظور تسکین فوری درد و کاهش عوارض ناشی از آن مورد استفاده قرار می گیرد . بدیهی است درد قفسه سینه که به آنژین صدری موسوم است می تواند مقدمه سکته قلبی باشد و اگر بیمار در صورت بروز درد استراحت نماید و از این قرصها استفاده کند، علاوه بر تسکین درد و اضطراب با بهبود جریان خون قلب از بروز سکته قلبی جلوگیری می شود . چند نکته لازم است در اینجا اضافه شود اولا برخی از قرصهای ضد فشار خون ( از جمله کپسول آدالات ) که قبلا مورد استفاده قرار می گرفت ، نیز حاوی مایع بوده و مشاهده می شود که توسط برخی از بیماران و یا در بعضی از مراکز پزشکی با سوزن سوراخ شده و در زیر زبان چکانده می شود. هدف از این اقدام پایین آوردن فشارخون بودکه امروزه این روش منسوخ می باشد زیرا میزان کاستن فشار خون به این روش قابل کنترل نیست و ممکن است بیش از اندازه مورد نظر فشار خون کاهش یافته و زیان آور باشد . از طرفی دیگر در بیمارستانها داروهای بهتری بصورت تزریقی وجود دارد که به اندازه دلخواه فشار خون را تنظیم می نماید . نکته دیگر اینکه چون مصرف قرصهای زیر زبانی موجب اتساع موقت عروق مغز می شود ، این افراد در حین استفاده از قرصهای زیر زبانی ممکن است دچار سردرد و برافروختگی صورت شوند که در واقع جزء عوارض مصرف این دارو محسوب می گردد و بالاخره اینکه این داروها نیز ممکن است موجب کاهش فشار خون شده و لذا نباید خارج ازمقدار،و میزان مورد نظر پزشک معالج استفاده شود . اگر درد قفسه سینه بحدی است که به مصرف قرصهای بیشتری نیاز گردد، نشان دهنده این است که شدت بیماری در حدی است که احتیاج به مراقب پزشکی و حتی در صورت لزوم بستری در بیمارستان  می باشد. 

فهرست بالا

 آیا بیماری قلبی ممکن است خود را بصورت ناراحتی معده نشان دهد ؟

پاسخ این سئوال این است که بلی ممکن است بیماری عروق قلب (بیماریهای عروق کرونر ) بصورت درد معده خود را نشان دهد . دلیل این موضوع این است که درد در هر قسمتی از بدن بوسیله اعصاب به مغز منتقل می شود. اگر این دسته اعصاب که منتقل کننده درد می باشند با اعصاب محل دیگری دارای یک مسیر مشترکی باشند، درجریان انتقال عصبی ، تداخل پیش آمده و مغز قادر نیست محل دقیق آنها را از همدیگر تفکیک نماید . بنابراین اگر درد در ناحیه بالا و وسط شکم یعنی در روی معده وجود داشته باشد، باید دو نکته دیگر را در نظر گرفت: یکی اینکه آیا فرد دارای عوامل خطر ساز بیماری عروق قلب می باشد یا خیر ؟ مثلا" فرد سن بالا – وزن بالا – سابقه مصرف سیگار – کمی تحرک – چاقی شکم – سابقه خانوادگی –چربی خون- بیمار قند – فشار خون را دارد یا خیر ؟ نکته دیگر این است که دردهای قلبی که به ناحیه معده انتشار یافته اند دارای خصوصیات دردهای قلبی می باشند . یعنی اینکه با فعالیت بدنی افزایش می یابند( والبته با خوردن غذای زیاد هم این درد ها افزایش می یابد) و با مصرف داروهای معده تسکین نمی یابند ( بخصوص با مصرف شربت های آنتی اسید درد تسکین نمی یابد ). البته پزشکان محترم نیز هم باید به این نکته عنایت داشته باشند و هم اینکه با معاینه می توان آنها را از همدیگر تفکیک نمود . در هر صورت آنچه که مهم است اینکه با عنایت به فراوانی این بیماری در جامعه نباید این موضوع را از نظر دور داشت . زیرا همانطور یکه اشاره نمودم درصورتی که در قسمت تحتانی قلب ایسکمی( نرسیدن خون به ماهیچه قلب) و یا سکته قلبی در کار باشد، ممکن است خود را بصورت دردهای معده نشان دهد. 

فهرست بالا
 

 اصلاح شیوه زندگی :

* رژیم حاوی مقادیر زیادی مواد گیاهی مانند میوه، سبزی، غلات کامل، حبوبات، آجیل و سایر دانه های خوراکی میتواند حتی بدون کم کردن وزن، فشار خون بالا را کاهش دهد. 
 *مصرف کمتر چربی . میزان ابتلا به بیماری سرطان روده. پانکراس و پروستات را کم می کند .
*عدم مصرف روغنهای جامد و پرهیز از مصرف زیاد نمک، ازبالا رفتن فشار خون و کسترل جلوگیری میکنند و خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی را کمتر میکند.
*مصرف یک یا دو وعده در روز از میوه ها و سبزی های خطر ابتلا به بیماری قلبی را 30درصد کمتر می کند.
*کاهش کلسترول خون به اندازه 10درصد.خطرسکته مغزی را 40 درصد و خطر سکته قلبی را 15درصد کاهش می دهد.
*کاهش فشار خون به اندازه 6میلی متر جیوه.خطرسکته مغزی را40درصد و خطرسکته قلبی را 15درصد کاهش میدهد.

بهبود روش زندگی برای جلوگیری از بیماریهای قلبی :
محققین معتقدند که با استفاده از غذای سالم و تصحیح عادات غذائی نادرست و بهبود روش زندگی میتوان از بیماریهای قلبی جلوگیری کرد .به این منظور توصیه میشود:
1- سبزیجات و میوه های تازه را در برنامه غذائی خود بگنجانید.
2- از خوردن چربی زیاد مخصوصاَ روغن نباتی جامد خودداری کنید.
3- بیشتر از غذاهای آب پز یا بخار پز شده استفاده کنید و از سرخ کردن غذاها خودداری کنید .

اگر منظور از تورم این باشد که ورم در اثر تجمع مایع در پا و شکم اتفاق افتاده باشد ، این امر ممکن است با بیماری قلبی ارتباط داشته باشد .

 توضیح  مسا له بدین ترتیب است که قلب در حکم پمپی است  که خون از جاهای مختلف بدن وارد آن میشود . در صورتیکه قلب سالم و قوی باشد همه آن مقدار خون را پمپ می نماید . اما اگر قلب به هر دلیلی ضعیف یا بیمار باشد قادر با انجام این کار نیست، و لذا فشار داخل قلب بالا می رود و همانطوریکه سد مانع از عبور آب می شود ، خون در قسمتهای قبل از قلب یعنی کبد ، شکم و اندامها تجمع می یابد . بعلت این تجمع مقداری از آب داخل خون بداخل نسوج بدن مثل پوست و داخل شکم نشت کرده  در نتیجه پاها و شکم متورم می شود . از خصوصیات این تورم آنستکه با فشردن انگشت گودی ایجاد می شود و برای مدتی اثر آن باقی می ماند و اصطلاحا آنرا " ادم گود و گدار می گوییم اینحالت مربوط به بیمارانی است که نارسایی پیشرفته قلبی  دارند   که در شکم و در داخل صفاق با همین مکانیسم مایع تجمع یافته و "آسبت " پیش می آید  که اصطلاحا گفته می شودشکم آب آورده .لازم به یاد آوری است که همه موارد تورم پا وشکم مربوط به بیماریهای قلب نبوده  بلکه نارسایی وریدها و یا نا رسایی کلیه وکبد   و تعداد زیادی از بیماریهای دیگر نیز ممکن است عامل ایجاد کننده ورم باشد که پزشکان محترم آنها را براحتی از همدیگر تشخیص می دهند .

فهرست بالا